کرونا با اقتصاد دنیا چه می نماید؟ - گفتمان برتر

جهت دریافت مشاوره خدمات کاتالوگ حرفه ای از بهترین و مجربترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا چاپ کاتالوگ های تبلیغاتی حرفه ای را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

شش نهاد معتبر بین المللی همزمان درخصوص آسیب های جدی ویروس کرونا بر اقتصاد و ورود اقتصاد دنیا به رکودی بی سابقه هشدار دادند. سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه در تازه ترین گزارش چشم انداز اقتصادی موقت خود هشدار داده است شیوع کروناویروس جدید موسوم به کووید-19 اقتصاد دنیا را با خطرناک ترین ریسک از زمان بحران اقتصادی دنیا روبرو خواهد نمود. در حالی که در مدل اولیه این نهاد پیش بینی شده اقتصاد دنیا رشد 4/ 2 درصدی را در امسال تجربه کند که پایین ترین نرخ از بحران اقتصادی سال 2008 تا به امروز است، اما در سناریوی وخیم تر با فرض فراگیر شدن ویروس کرونا در سراسر آسیا، اروپا و آمریکای شاقتصادی، رشد اقتصادی دنیا تا سطح بی سابقه 5/ 1 درصد کاهش خواهد یافت، رشدی که نصف نرخ 3 درصد سال گذشته و پیش بینی ماه نوامبر این نهاد است. به گزارش گروه اقتصاد بین الملل روزنامه دنیای اقتصاد همزمان روسای بانک دنیای، صندوق بین المللی پول و سازمان تجارت دنیای نیز با هشدار درخصوص پیامدهای قابل توجه ویروس کرونا بر اقتصاد و تجارت دنیا، خواهان همکاری بین المللی برای مقابله با این شرایط شدند. سران اقتصادی هفت اقتصاد عظیم دنیا به اصطلاح گروه 7 نیز در تله کنفرانسی مشترک روز سه شنبه از عزم خود برای حفاظت اقتصاد دنیا در برابر سقوط بیشتر تاکید کردند. موسسه مطالعاتی مک کنزی نیز از اثرات مخرب ویروس کرونا بر اقتصادها و کسب و کارها پرده برداشته است.

وخیم ترین بحران اقتصاد دنیا از 2009

همزمان با شیوع کروناویروس در نقاط مختلف و به چالش کشیدن اقتصاد دنیا، سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه (OECD) در تازه ترین گزارش چشم انداز اقتصادی موقت خود درخصوص پیامدهای اقتصادی ناگوار این ویروس هشدار داده است. به گزارش این سازمان، چشم انداز رشد اقتصادی دنیا بسیار نامطمئن است و شیوع کروناویروس جدید موسوم به کووید-19 اقتصاد دنیای را با خطرناک ترین ریسک از زمان بحران اقتصادی روبرو خواهد نمود. در حالی که در مدل اولیه این نهاد پیش بینی شده اقتصاد دنیای رشد تنها 4/ 2 درصدی را در امسال تجربه کند - پایین ترین نرخ از بحران اقتصادی 2008 - اما در سناریویی وخیم تر با فرض فراگیر شدن این ویروس در سراسر آسیا، اروپا و آمریکای شاقتصادی، رشد اقتصادی دنیا تا سطح بی سابقه 5/ 1 درصد کاهش خواهد یافت، رشدی معادل نصف نرخ ضعیف 9/ 2 درصدی 2019 و پیش بینی ماه نوامبر این نهاد. با این حال سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه با در نظر دریافت اوج شیوع ویروس کرونا تا اواسط بهار و محدود شدن آن در سایر نقاط دنیا، و همچنین محو شدن اثرات این ویروس و بهبود تدریجی فعالیت های فراوریی، پیش بینی می نماید رشد اقتصادی دنیا در سال آینده میلادی، 2021، به سطح 3/ 3 درصد برسد.

در این رابطه اقتصادهای اصلی دنیا چشم اندازهای متفاوتی دارند. در تازه ترین گزارش سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه چشم انداز رشد اقتصادی چین به طور قابل توجهی برای 2020 کاهش یافته است: رشد این کشور در خاتمه امسال به زیر 5 درصد سقوط خواهد نمود. البته در سال آینده، 2021، عظیم ترین اقتصاد آسیا به شرط از بین رفتن کرونا، فرایندی رو به بهبود خواهد یافت و رشد اقتصادی آن می تواند تا سطح 5/ 6 درصد افزایش یابد. بر این اساس چشم انداز و فرایند اقتصادی مشابهی را می توان برای کشورهایی که ارتباطات قوی با چین دارند متصور بود؛ نظیر ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و اندونزی. در طرف مقابل، اثرات ویروس کرونا بر سایر اقتصادهای عضو این سازمان که یکپارچگی کمتری با چین دارند مانند آمریکا و کانادا ملایم تر خواهد بود، هر چند مخدوش شدن اطمینان، اخلال در زنجیره عرضه و تضعیف تقاضای خارجی می تواند چشم انداز رشد این اقتصادها را نیز با چالش روبرو سازد.

چشم انداز رشد دنیا در صورت به وقوع پیوستن ریسک های منفی، ضعیف تر خواهد بود. اصلی ترین ریسک اقتصاد دنیا در میان مدت ماندگار و شدیدتر بودن اثرات ویروس کرونا نسبت به پیش بینی ها است. در صورت شیوع گسترده این ویروس در مناطق آسیا-پاسیفیک یا اقتصادهای پیشرفته اصلی نیم کره شاقتصادی، اثرات مخرب نگران نماینده ای متوجه رشد و تجارت دنیا خواهد بود. در این سناریو پیش بینی می گردد رشد اقتصاد دنیای تا سطح 5/ 1 درصد در 2020 کاهش یابد، سناریویی که در آن اقتصادهای عظیم دنیا وارد رکود خواهند شد.

در کنار ویروس کرونا، سایر ریسک های تهدیدنماینده اقتصاد دنیای در امسال به توضیح زیر است: تنش های تجاری و سرمایه گذاری در سطح بالایی قرار گرفته است و ممکن است وخیم تر گردد. فاز دوم توافق تجاری آمریکا-چین که به دنبال آن تعرفه های باقی مانده برداشته خواهد شد، با چالش هایی روبرو است. به علاوه سایر تنش های تجاری دو جانبه چشم انداز نامطمئنی دارند، به خصوص میان آمریکا و اتحادیه اروپا. شکست در اصلاح و ارتقای سیستم حل اختلافات سازمان تجارت دنیای نیز می تواند به نااطمینانی های سیاستی تجارت دنیای بیفزاید. در صورتی که بریتانیا و اتحادیه اروپا نتوانند به توافق تجارت آزاد دست یابند و روابط تجاری آن در قالب قوانین سازمان تجارت دنیای تنظیم گردد، چشم انداز میان مدت به طور قابل توجهی ضعیف و پرنوسان خواهد شد. در صورت وخیم تر شدن شرایط بازارهای اقتصادی و اطمینان مصرف نمایندگان، این اثرات مخرب وخیم تر نیز خواهند شد.

با وجود شرایط نامطلوب اقتصاد دنیا و گستردگی ریسک های منفی، چالش های میان مدت ناشی از ویروس کرونا احتیاجهای سیاستی را به سوی مقابله با شیوع این ویروس، تقویت نظام های بهداشت و درمان، تقویت اطمینان و تقاضا و محدود کردن اثرات منفی عرضه سوق داده است. در این رابطه گفتمان های سیاستی چندجانبه برای توافق بر سر اقدامات سیاسی در جهت محدود کردن شیوع ویروس کرونا و هزینه های اقتصادی آن ضروری خواهد بود. در صورت ضعیف تر شدن نرخ های رشد نسبت به پیش بینی ها، اقدامات سیاستی هماهنگ درون و مابین اقتصادهای دنیای می تواند کارآمدترین و به موقع ترین ابزار رسیدگی باشد.

بیانیه مشترک بانک ­دنیای و صندوق بین ­المللی پول

کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بین المللی پول و دیوید مالپاس، رئیس بانک دنیای به دنبال شیوع کروناویروس و ظاهر شدن پیامدهای منفی آن بیانیه ای مشترک در این خصوص منتشر نموده اند: صندوق بین المللی پول و گروه بانک دنیای برای یاری کردن به کشورهای عضو به منظور رسیدگی به تراژدی های انسانی و چالش های اقتصادی ناشی از ویروس کووید-19 آمادگی دارند. ما با نهادهای بین المللی و مقامات کشورها، به خصوص کشورهای فقیر که نظام سلامت ضعیف و مردم در معرض خطر دارند، مشارکتی فعال داریم. ما از حداکثر ظرفیت موجود ابزارهایمان، شامل تامین اقتصادی اورژانسی، مشاوره های سیاستی و یاری های فنی استفاده خواهیم کرد. به خصوص ما تسهیلات تامین اقتصادی سریعی داریم که می تواند به کشورها در زمینه پاسخگویی به طیف گسترده ای از احتیاجها یاری کند. تقویت مراقبت های بهداشتی و نظام های رسیدگی برای محدود کردن این ویروس و هر نوع شیوع دیگری در آینده حیاتی است. همکاری بین المللی برای رسیدگی و مقابله با اثرات بهداشتی و اقتصادی ویروس کووید-19 نیز ضروری خواهد بود. صندوق بین المللی پول و گروه بانک دنیای در حمایت از مردم کشورهای عضو که از ما انتظار دارند کاملا متعهد هستند.

هشدار سازمان تجارت دنیای

رئیس سازمان تجارت دنیای روز دوشنبه خاطرنشان کرد که انتظار دارد شیوع ویروس کرونا تاثیری اساسی بر اقتصاد دنیا بگذارد. یکی از مقامات تجاری ژنو با ذکر این موضوع اضافه کرد که با وجود این، یک اجلاس وزرا در ماه ژوئن تشکیل خواهد شد. رویترز خاطرنشان کرد، رابرتو آزودوو خطاب به سران هیاتی که روز دوشنبه در ژنو پشت درهای بسته ملاقات داشتند، گفت: اثرات ویروس بر اقتصاد دنیا هم اساسی خواهد بود و طی هفته های آینده در داده های تجاری خود را نشان خواهد داد. وی با اشاره به ملاقات ماه ژوئن وزرا در قزاقستان اضافه کرد: کارهای مربوط به اجلاس آینده طبق برنامه در حال پیشرفت است و اگر شرایط ایجاب کند، ما هرگونه اقدام مقتضی را در دستور کار قرار خواهیم داد. قرار است در این ملاقات کشورهای عضو، مذاکراتی را برای دستیابی به توافق در حوزه های کشاورزی، تجارت الکترونیک و یارانه شیلات و دیگر زمینه ها انجام دهند و انتظار می رود چند هزار نفر در این اجلاس حضور یابند. دستاورد پیروزیت آمیز این ملاقات به منزله اعاده حیثیتی است برای این نهاد دنیای پس از مجادلات مربوط به سیستم دادگاه های این نهاد که آمریکا در آن خلل وارد نموده بود.

نگرانی گروه 7

با افزایش نگرانی ها از شیوع ویروس جدید، هفت قدرت عظیم دنیا در کوششند تا پاسخی هماهنگ برای ممانعت از سقوط بیشتر اقتصاد دنیا بر اثر ویروس کرونا بیابند. سخنگوی وزارت خزانه داری آمریکا روز دوشنبه در بیانیه ای به نشریه بیزینس اینسایدر گفت که استیون منوچین وزیر خزانه داری آمریکا و جرومی پاول، رئیس فدرال رزرو، رهبری تله کنفرانسی با حضور دیگر رهبران گروه 7 را بر عهده خواهند داشت. این رهبران در تماس تلفنی خود کوشش کردند تا راهکاری مشترک برای اثرات ویرانگر ویروس کرونا بر اقتصاد دنیا بیابند. برونو لومیر وزیر دارایی فرانسه، در اوایل روز دوشنبه گفته بود که این رهبران به دنبال روشی هماهنگ برای مقابله با ویروس کووید- 19 هستند. برونو در تلویزیون فرانس2 گفته بود: این یک عملکرد هماهنگ خواهد بود. وی اضافه کرد: ما باید طوری عمل کنیم که این اثراتی که می دانیم برای رشد اقتصادی چقدر مهم است، تا حد ممکن محدود شوند. بر اساس تازه ترین آمار سازمان بهداشت دنیای، ویروس کووید- 19 جان بیش از 2800 نفر را در مرکز شیوع خود در چین گرفت و دست کم در 58 کشور دنیا گسترش یافته است. دولت ها و کسب و کارها برای مقابله با گسترش این ویروس دچار چالش شدند چون فعالیت شان با اختلال روبرو شد و این موضوع نگرانی های گسترده ای را در رابطه با اقتصاد دنیا ایجاد نموده است.

پیش بینی و 7 توصیه مک کنزی

مک کنزی اند کمپانی، شناخته شده ترین شرکت مشاوره مدیریتی در دنیا است. این شرکت آمریکایی به منظور ارزیابی تصمیمات مدیریتی در بخش های دولتی و خصوصی تحلیل های کیفی و کمی انجام می دهد. این شرکت مدیریتی در تازه ترین گزارش خود به آنالیز پیامدهای کیفی و کمی شیوع ویروس کرونا در سناریو های مختلف و بر رشد اقتصادی دنیا پرداخته است. براساس سناریوی اولیه مک کنزی، تداوم شیوع ویروس کرونا در دنیا و انتقال به جوامع جدید می تواند در نهایت منجر به کاهش 3/ 0 تا 7/ 0 درصدی فراوری ناخالص داخلی دنیا در سال 2020 گردد. در همین حال چین به رغم وجود چالش های کنونی به راستا بهبود اقتصادی خود ادامه می دهد و انتظار می رود که تا اواسط فصل دوم امسال بتواند آغازی دوباره در اقتصاد داشته باشد.

در حالی که دیگر مناطق شاهد رشد موارد ابتلا به این بیماری هستند ممکن است که ممنوعیت بر ترددها نیز اعمال گردد. این ممنوعیت تردد می تواند موجب کاهش چشمگیر تقاضاها گردد که خود ممکن است به تنزل رشد اقتصادی طی فصل دوم و سوم سال 2020 منتهی گردد. اما بهبود سطح تقاضا به کاهش سرعت ابتلا وابسته خواهد بود و به نظر می رسد مانند آنچه که در رابطه با آنفلوآنزا در ایالت نیوهمپشایر رخ داد، با گرم تر شدن هوا سرعت ابتلا نیز کاهش یابد. علاوه بر این کاهش نرخ مرگ و میر به کمتر از آنچه اکنون شاهد آن هستیم نیز می تواند تاثیر مثبتی بر میزان تقاضا بگذارد.

مناطقی که در آنها رشد سریع موارد ابتلا به کرونا دیده نشده است (مانند آمریکا) ممکن است سرایت پایدارتری از کرونا در سطح جامعه را تجربه نمایند. همچنین افزایش سطح آگاهی از ویروس کووید-19 و در اختیار داشتن زمان لازم برای ایجاد آمادگی می تواند به این مناطق برای مهار رشد موارد ابتلا یاری کند. اگرچه، مجموعه هایی که سیستم سلامت ضعیف تری دارند می توانند شاهد درصد سرایت بیشتری نیز باشند. کاهش تقاضا می تواند رشد اقتصاد دنیای را بین 8/ 1 تا 2/ 2 درصد کُند کند در حالی که در ابتدای سال رشد 5/ 2 درصدی برای اقتصاد دنیای پیش بینی شده بود.

همانگونه که انتظار می رود، بخش های مختلف با درجه های مختلفی از این بیماری متاثر خواهند شد. بعضی از بخش های اقتصادی نظیر هواپیمایی و گردشگری با کاهش تقاضا روبرو خواهند شد. این میزان افت تقاضا به احتمال فراوان جبران نخواهد شد. در بخش های دیگر اما تاخیر در تقاضاها ایجاد خواهد شد. برای نمونه در بخش کالاهای مصرفی، مشتریان ممکن است با احتیاط بیشتری هزینه نمایند چراکه نگرانی هایی در خصوص همه گیری کرونا دارند، اما در نهایت موارد لازم را پس از کاهش نگرانی ها در خصوص کرونا خریداری می نمایند. این شوک تقاضا- که می تواند در بعضی از مناطق به دلیل ناتوانی در کنترل ویروس تداوم یابد- به معنای کاهش چشمگیر رشد سالانه خواهد بود. بعضی از بخش ها نظیر هواپیمایی در این بین بیش از دیگران متاثر از پیامدهای کرونا خواهند بود.

در سناریوی بدبینانه، تعداد مبتلایان در مناطق درگیر کنونی و مراکز جدید آمریکای شاقتصادی، جنوبی و آفریقا نیز با سرعت افزایش خواهد یافت. این سناریوی ما فرض را بر آن گرفته که این ویروس به میزان بالایی فصلی نیست و به رشد و تکثیر خود در طول سال 2020 ادامه می دهد. در چنین سناریوهایی اثر قابل توجهی بر رشد اقتصاد دنیای ایجاد می گردد که منجر به یک رکود خواهد شد.

در هر دو سناریو های اولیه و بدبینانه، علاوه بر کاهش تقاضای مصرف نمایندگان، شرکت ها باید چالش هایی که برای زنجیره تامین کالا ایجاد خواهد شد را نیز رصد نمایند. هم اکنون اغلب شرکت هایی که از کارخانه های چینی قطعات و کالاهای خود را تامین می نمایند آگاهی مناسبی از این چالش ها دارند و به جای اینکه تصمیم به خارج ساختن زنجیره تامین خود از چین بگیرند، اقدامات باثبات سازی را تا زمان فروکش کردن کرونا در پیش گرفته اند. در واقع کووید-19 نقش یک تسهیل گر را برای شرکت ها دارد تا تغییرات بلندمدت و استراتژیکی را برای اعمال در زنجیره تامین آنالیز نمایند.

این گزارش اما در ادامه خطاب به کسب و کارها، شرکت ها و نهادها هفت توصیه را مطرح می نماید تا تجارت ها در تمامی زمینه ها با حداقل زیان روبرو شوند.

حفاظت از کارکنان: بحران کووید-19 به لحاظ احساسی برای بعضی چالش برانگیز بوده و زندگی روزمره را به نوعی بی سابقه دستخوش تغییرات ساخته است. برای شرکت ها، تجارت همیشگی دیگر جزو گزینه ها نیست. این شرکت ها می توانند برنامه ای را تنظیم و اجرا نمایند و به نحوی از کارکنان مجموعه حمایت نمایند که در راستای دستور العمل های محتاطانه باشد.

تشکیل تیم مقابله با کووید-19: شرکت ها باید افرادی را از هر زمینه و تخصص لازمی در این تیم بگمارند. به علاوه در بسیاری از موارد، اعضای تیم باید از نقش های روزمره خود چشم پوشی نمایند و اغلب زمان خود را برای مقابله با ویروس کرونا اختصاص دهند. اصول کاری مشترکی برای اغلب شرکت ها وجود دارند که می توان به لزوم حفظ سلامت و اموال کارکنان، تست استرس اقتصادی و ایجاد برنامه اضطراری برای مواقع ضروری، نظارت بر زنجیره تامین و پاسخ سریع به بحران، پاسخ مناسب به شوک های بازار و افت تقاضا و در نهایت هماهنگی و ارتباط با دیگر حوزه های اجرایی اشاره نمود.

حفظ نقدینگی لازم برای عبور از توفان: کسب و کارها احتیاج دارند سناریو هایی را پیش بینی و در راستای سیاست های شرکت تهیه و تدوین نمایند. برای متغیرهای حیاتی که بر درآمد و هزینه ها تاثیرگذار هستند، آنها می توانند حساب های اقتصادی نظیر چرخش نقدینگی را برای هر سناریو در نظر بگیرند و محرک هایی را که تا حد زیادی بر نقدینگی موثر هستند را مثل کاهش هزینه ها شناسایی و اجرایی نمایند.

تثبیت زنجیره تامین: شرکت ها باید مقیاس و بازه زمانی که ممکن است زنجیره تامین کالای آنها در معرض اخلال قرار بگیرد را تشخیص دهند. اغلب شرکت ها سریعا بر تثبیت فوری زنجیره کالا متمرکز می شوند. آنها همچنین باید رزرو خطوط انتقال کالا و آمادگی آنها و همچنین آماده ساختن زنجیره های تامین خود را در نظر بگیرند. به علاوه در زمانی که اخلال در زنجیره تامین ایجاد می گردد، شرکت ها باید از این منابع در راستای فراوریات مهم تر خود استفاده نمایند.

حفظ ارتباط با مشتریان: شرکت هایی که عرضه را بهتر رصد می نمایند اغلب پیروز می شوند، چراکه آنها در بخش اصلی مشتریان خود سرمایه گذاری و رفتار آنها را پیش بینی می نمایند. برای نمونه در چین درحالی که تقاضای مصرف نمایندگان پایین است، از بین نرفته است و مردم به طور وسیعی به سوی خرید آنلاین برای تامین تمامی کالاها و خدمات حرکت نموده اند. این فرایند همچنین شامل اطمینان از کیفیت محصولاتی که به صورت آنلاین فروخته می شوند نیز می گردد.

تمرین برنامه: بسیاری از تیم های حرفه ای زمان خود را صرف فهم درست احتیاجهای لازم برای برنامه ریزی عرضه در شرایط اضطراری نمی نمایند؛ مگر زمانی که گرفتار آن شده باشند. این جایی است که میزگرد ها و کارگاه ها می توانند نقش گرانبهایی داشته باشند. شرکت ها می توانند از مدل سازی هایی برای نشان دادن پروتکل فعال سازی در فازهای مختلف پاسخ اضطراری بهره بگیرند. باید اطمینان حاصل گردد که نقش هر تیم معین و مجزا از دیگران است.

هدف گذاری: کسب وکارها به همان اندازه ای قوی هستند که جوامع آنها قدرتمند باشد. شرکت ها باید کوشش نمایند درک نمایند چگونه از کوشش های پاسخ اضطراری برای نمونه با فراهم ساختن پول، تجهیزات یا تخصص حمایت نمایند. برای مثال، چند شرکت در چین با تغییر نوع فعالیت خود به فراوری ماسک و لباس مخصوص روی آورده اند.