فرود مریخ نورد استقامت بعد از هفت دقیقه وحشت - گفتمان برتر

خبرنگاران| اگر پیگیر اخبار علوم فضایی باشید یا حتی نباشید، در سال های اخیر شاید بیشتر از هر چیز دیگری در این زمینه، نام مریخ را شنیده باشید؛ سفر بی بازگشت به مریخ؛ تلاش های اسپیس ایکس و سماجت آیلان ماسک برای موفقیت کشتی فضایی اش به سمت مریخ؛ ایده های آیلان ماسک برای ساختن شهرک های چندهزار نفری در مریخ و اینک فرود مریخ نورد استقامت بر سطح سیاره سرخ. اما واقعا چه خبر است؟ نکند کم کم باید چمدان هایمان را ببندیم؟

به گزارش خبرنگاران؛ پس از گذشت 203 روز سفر بین سیاره ای و هفت دقیقه وحشت، مریخ نورد استقامت با موفقیت بر روی سیاره سرخ فرود آمد. تأیید فرود موفقیت آمیز در دهانه برخوردی جزرو از مرکز کنترل مأموریت در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در ساعت 00:25 بامداد جمعه یک اسفند، اعلام شد. حدود 11 دقیقه بعد از فرود حقیقی، زیرا مدت زمانی طول می کشد تا سیگنال ها به سطح زمین برسند. این خبر باعث ایجاد جشن و سرور در آزمایشگاه پیش رانش جت در جنوب کالیفرنیا شد که ماموریت مریخ 2020 را هدایت می کند.

دوربین اجتناب از خطر که در سمت چپ جلوی این مریخ نورد قرار گرفته است، این عکسِ اولیه با وضوح پایین را مدت کمی پس از فرود بر روی مریخ در روز صفرِ مأموریت گرفته است. یک درپوش محافظ هنوز بر روی دوربین قرار گرفته است، اما سایۀ کاوشگر استقامت که در حال حاضر بلندپروازترین مریخ نوردِ ارسال شده به مریخ است، در سراسر این تصویر سایه افکنده است.

مقامات ناسا می گویند: بدون شک احساس آرامش و هیجان با هم همراه بودند، زیرا موفقیت امروز تضمین شده نبود. در طول دهه ها تنها نیمی از ماموریت های سفر به سطح مریخ به درستی فرود آمده بودند و محل فرود مریخ نورد استقامت سخت ترین منطقه فرود تا به امروز بوده است، زیرا دارای صخره، تپه های شنی و ماسه و تخته سنگ است. در واقع این محل سخت برای فرود نیازمند آن بود که مریخ نورد استقامت دقیق ترین فرود بر روی سیاره سرخ را انجام دهد.

این مریخ نورد که تابستان سال 2020 به فضا پرتاب شد، در دهانه جیزرو که یک دلتای باستانی در سطح مریخ است، فرود آمد. این کاوشگر در میان اهداف خود، به جمع آوری نمونه هایی از خاک مریخ خواهد پرداخت، اولین بالگرد فرازمینی را در مریخ به پرواز در خواهد آورد و همچنین نشانه هایی از حیات باستانی را در سیاره چهارم منظومه شمسی جستجو می کند.

اهداف مأموریت

استقامت عظیم ترین و پیچیده ترین کاوشگری که تا به امروز به سیاره مریخ ارسال شده است پنج شنبه، اول اسفند بر سطح سیاره سرخ فرود آمد تا یک ماموریت 2 ساله برای جستجوی علایم حیات و آماده سازی مقدمات برای سفر انسان به مریخ را شروع کند.

ماموریت اصلی این کاوشگر جست و جو برای یافتن آثار حیات در گذشته و حال سیارۀ مریخ و جمع آوری و آماده کردن نمونه هایی از خاک و سنگ مریخ برای بازگرداندن به زمین در ماموریت های بعدی است. نزدیک به سه میلیارد دلار خرج ماموریت استقامت شده است. این وسیله شش چرخه هزار کیلویی حداقل دو سال آینده را صرف حفاری در صخره های مریخ خواهد کرد تا شاید نشانه ای از وجود حیات در گذشته این سیاره پیدا کند.

به گفته دانشمندان زمان احتمالی حیات بر روی مریخ به سه تا چهار میلیارد سال پیش بر می شود. در آن زمان آب همچنان بر روی سطح این سیاره روان بوده است. دانشمندان امیدوارند این کاوشگر با بررسی منطقۀ جزرو که میلیارد ها سال پیش محل یک دریاچه عظیم بوده، اطلاعات جدید در مورد وجود حیات در گذشتۀ سیاره سرخ بدست آورند.

استقامت از هفت ابزار خود برای توصیف سطح شناسی دهانه جزرو و جست و جوی نشانه هایی از حیات باستانی در مریخ در شعاع 45 کیلومتری سنگ های این دهانه که میلیارد ها سال پیش میزبان یک دریاچه و یک دلتای رودخانه ای بوده است، استفاده خواهد کرد.

این ربات 6 چرخ همچنین چند نمونه از مکان های قابل مطالعه و امیدوارکننده جمع آوری و ذخیره می کند. این نمونه ها سپس در عملیاتی که توسط ناسا و سازمان فضایی اروپا انجام خواهد شد، به زمین منتقل می شوند و محققان در آزمایشگاه های سراسر جهان آن ها را با جزئیات کامل بررسی می کنند و به دنبال نشانه هایی از حیات و سرنخ هایی در مورد تاریخ تکامل سیاره سرخ در آن ها بررسی می کنند.

این مریخ نورد به یک هلیکوپتر 1.8 کیلوگرمی به نام نبوغ نیز مجهز است که در زیر این کاوشگر تعبیه شده و به سیاره سرخ سفر می کند. نبوغ پس از فرود استقامت بر سطح مریخ، آزاد خواهد شد و چند پرواز آزمایشی کوتاه را در آسمان مریخ انجام می دهد تا اولین کاوش هوایی را در جهان فرازمینی رقم بزند.

استقامت به دو میکروفن برای ضبط صدای سیاره سرخ مجهز است. میکروفن اول بخشی از سیستم EDL (ورود، کاهش ارتفاع و فرود) است که فرود امن استقامت را بر سطح مریخ تضمین می کند. صدای فرود این مریخ نورد با تصاویر دوربین های آن جفت می شود تا نخستین تجربه یک تصویر همراه با صدا را از فرود یک ماموریت بر سطح مریخ داشته باشیم. میکروفن دوم نیز یک نسخه بهبود یافته از ابزار اندازه گیری لیزری SuperCam تعبیه شده روی مریخ نورد کنجکاوی است.

کاوشگر استقامت که به اندازۀ یک ماشین است بر روی سطح مریخ قرار خواهد گرفت و به زودی شروع به کاوش دهانه برخوردی جزرو خواهد کرد تا قابلیت سکونت این جهانی به ظاهر خشک و بی ثمر را بررسی کند - و گذشته، حال و آیندۀ آن را بسنجد.

هفت دقیقه وحشت

فرایند عبور از جوّ مریخ و عملیات پیچیده و چند مرحله ای ِ فرود بر سطح آن، هفت دقیقه طول می کشد و این هفت دقیقه وحشتناک، همه چیز را مشخص می کند.

همه فرود ها بر روی مریخ سخت هستند، اما مریخ نورد پرسویرنس ناسا در تلاش بود تا در چالش برانگیزترین مکان در مریخ که تا به امروز هدف قرار گرفته شده، فرود بیاید و این کار را با موفقیت انجام داد. مرحله سخت ورود، کاهش ارتفاع و فرود که با عنوان EDL شناخته می شود، از زمانی که فضاپیما به بالای جو مریخ می رسد شروع می شود. مهندسان از زمان فرود مریخ نورد بر روی سطح این سیاره با عنوان هفت دقیقه وحشت یاد کرده اند.

عملیات فرود پیچیده است و هدف قرار دادن محل فرودی مانند دهانه جزرو بر روی مریخ، به الطف تکنولوژی های جدید فرود، با نام Range Trigger و ناوبری نسبت به سطح میسر شده است. فرود مریخ نورد پرسویرنس بر روی مریخ برای تاریخ 1 اسفند ساعت 00:25 بامداد بامداد برنامه ریزی شده بود.

در روز پنجشنبه، اول اسفندماه، ممکن بود یک کاوشگر رباتیک جدید و شگفت آور بر روی مریخ داشته باشیم یا شاید فقط مقداری آشغال به سیارۀ سرخ اضافه کنیم. تمام این مسئله به درست پیش رفتنِ عملیات چند دقیقه پس از رسیدن مأموریت 2020 مریخ در سیارۀ جدیدش و موفقیت در اعزام کاوشگر استقامت روی سطح مریخ بستگی داشت.

این فرود پیچیده ترین فرود بر روی سیارۀ سرخ بوده است و رویداد های دقیق پی در پی مستلزم یک سپر حرارتی، یک چتر نجات، چند مانور موشکی و عملیات اتوماتیک یک دستگاه غیرمعمول به نام جرثقیل آسمانی هستند.

این زمان که به هفت دقیقه وحشت معروف شده است هفت دقیقه ای سختی است که کاوشگر کیوروسیتی (کنجکاوی) در سال 2012 بر سطح مریخ فرود آمد. این هفت دقیقه زمانی است که طول می کشد سرعت کاوشگر از سرعت ورودی 20 هزار کیلومتر در ساعت که به جو مریخ می رسد به سرعت پایین تری که از سرعت پیاده روی کمتر است، کاهش یابد.