تاثیر فضای مجازی بر کسب و کار افرادی که توانایی اجاره مغازه ندارند - گفتمان برتر

لباس های مردانه از چمدان بیرون زده اند. قیمت هر کدام بین 60 تا 120 هزار تومان است و به دست سعید دوخته شده اند؛ کارگاه خیاطی او در زیر زمین خانه اش است و فقط یک دستگاه چرخ خیاطی دارد. سعید چمدان را بلند می نماید؛ روی دوشش می اندازد و با نفس های بریده بریده می گوید: چهار سال پیش در خیابان آذربایجان در غرب تهران یک مغازه 25 متری داشتم که به دلیل مسائل اقتصادی مجبور شدم آن را بفروشم. حالا اجاره همان مغازه شده ماهانه 3.5 میلیون تومان با ودیعه 50 میلیون تومانی. درآمد سعید برای اجاره مغازه کافی نیست اما این اتفاق باعث نشده او نتواند محصولاتش را بفروشد. می گوید: تقریبا روزانه 12 ساعت خیاطی می کنم و همزمان برای تولیداتم مشتری پیدا می کنم. فروش روزانه من بین 150 تا 250 هزار تومان است. رمز کار سعید در استفاده از فضای مجازی و تبلیغ در سایت های خرید و فروش آنلاین مانند دیوار نهفته است. ادامه می دهد: از یک سال پیش با این سایت ها آشنا شدم و آگهی دادم. به مرور مشتری ها با دیدن تولیداتم زنگ زدند و درخواست لباس کردند. هر روز بخشی از کارم دوختن پیراهن های مردانه و بخشی دیگر بردن لباس ها به خانه مشتری ها است. البته برخی ها هم به کارگاه خیاطی ام می آیند. سود ماهانه ام به 2.5 میلیون تومان می رسد و برخی وقت ها هم 3.5 میلیون تومان می گردد. سعید فقط یک نمونه از افرادی است که در سال های اخیر به دلیل افزایش اجاره مغازه ها و کاهش درآمدها، به سمت فضای مجازی برای تبلیغ و فروش کارشان روی آورده اند.

گسترش روز افزون فناوری و توسعه اینترنت در کنار رشد ناگهانی اجاره بها در شهرهای مختلف خصوصا تهران باعث شده تولیدنماینده های خرد بیش از گذشته به فضای مجازی روش خوش نشان بدهند. آنها می توانند آگهی خود را در کسری از ثانیه در مقابل دید میلیون ها نفر بگذارند و مشتری هایشان را بی واسطه انتخاب نمایند؛ بدون آنکه احتیاج به پرداخت اجاره مغازه باشد. عباس در خیابان انقلاب تهران مشاور املاک دارد. او با بیان اینکه قیمت اجاره مغازه ها حدود 40 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است، می گوید: اجاره مغازه های دور میدان انقلاب بالا است اما هر چه فاصله بگیری کمتر می گردد. الان اجاره یک مغازه 20 تا 40 متری در اطراف میدان به ماهانه 2.8 تا 8.5 میلیون تومان اجاره با ودیعه 25 تا 120 میلیون تومان احتیاج دارد. کرایه مغازه های نزدیک میدان هم به 35 میلیون تومان می رسد. با این قیمت ها مشتری های ما نصف شده اند و بازار در رکود فرو رفته است. بیشتر کاسب ها ترجیح می دهند جابه جایی نداشته باشند تا هزینه شان بیشتر نگردد. در کنار این قبیل کاسب ها، افرادی هم هستند که از فرصت فضای مجازی استفاده نموده اند.

شغل رحیم تعمیر کامپیوتر و تجهیزات جانبی آن است. او در منطقه قنات کوثر در شرق تهران زندگی می نماید که در حال حاضر کرایه یک مغازه 25 متری در آنجا به ماهانه 2 الی 2.5 میلیون تومان با ودیعه 30 تا 40 میلیون تومان احتیاج دارد. می گوید: درآمد ماهانه من حدود 3 میلیون تومان است. با این پول نمی توانم مغازه اجاره کنم چون از پس هزینه هایش برنمی آیم. به جایش در شش ماه گذشته در فضای مجازی آگهی داده ام و مشتری هایم را به این شکل به دست آورده ام. روزانه حدود 10 نفر تماس می گیرند که سه چهار تایشان به تعمیر کامپیوتر یا وسایل دیجیتالی دیگر ختم می گردد.

قیمت مغازه ها خیلی سریع افزایش پیدا کرد و هنوز هم رو به رشد است و خبری از رکود نیست. در چنین شرایطی، کاسب ها خصوصا صاحبان مشاغل خرد ترجیح می دهند به جای پرداخت اجاره های میلیونی و کسب درآمد نامتناسب با آن، به تبلیغ کارشان در فضای مجازی بپردازند. گزارش های مرکز آمار نشان می دهد طی یکسال اخیر، دهک های اول تا سوم (فقرا) با کسری درآمد روبرو بوده اند. دهک های درآمدی چهار تا ششم (قشر متوسط) نیز چندان پولی برای پس انداز نداشته اند. این افراد، یک جامعه چند ده میلیونی را شکل می دهند که به دلیل افزایش قیمت ها، توان پرداخت هزینه هایی چون اجاره مغازه ها را ندارند و فضای مجازی، انتخاب بخش عمده ای از آنها شده است.

2121