شروع خورشیدگرفتگی در ایران - گفتمان برتر

به گزارش ایرنا، این خورشید گرفتگی که نخستین خورشیدگرفتگی قرن پانزدهم هجری شمسی است امروز (سه شنبه سوم آبان ماه 1401) به وقت جهانی از ساعت 9 صبح از شمال اروپا (جزیره ایسلند) آغاز شد و در ساعت 13 در شمال اقیانوس هند به سرانجام می رسد. حداکثر گرفت در میانه روسیه با قدر 86 درصد رخ می دهد.

در بازه زمانی چهار ساعته رصد این خورشید گرفتگی در ایران هم امکان پذیر است؛ حداکثر گرفت در خراسان شمالی و بجنورد با قدر 69 درصد و کمینه گرفت در چابهار با قدر 51 درصد است.

این کسوف از دقایقی قبل از منطقه ها غربی ایران آغاز شده و از ساعت 13:28 دقیقه در ارومیه و 13:38 دقیقه در ایلام قابل مشاهده بوده است و به تدریج شهر های دیگر رو به مرکز و شمال شرق کشور شاهد آغاز این خورشیدگرفتگی جزئی خواهند بود. خورشیدگرفتگی در ایران حدود ساعت 15 به اوج خود می رسد.

کل گرفت در تهران هم 2 ساعت و 22 دقیقه است که آغاز آن به وقت ایران از 13:41 دقیقه بوده و تا 16:09 دقیقه قابل رؤیت است. زمان اوج گرفت با قدر 64 درصد در ساعت 14:58 خواهد بود. برای دیگر نقاط کشور هم نزدیک همین بازه زمانی اتفاق می افتد.

درصد این کسوف در منطقه ها مختلف متغیر است و از حدود 43 درصد در بندرعباس تا حدود 60 درصد در بجنورد و مشهد (بیشترین درصد گرفتگی در بین مراکز استان) سطح خورشید با قرص ماه پوشانده می گردد.

این خورشید گرفتگی با چشم معمولی، اما با فیلتر های استاندارد و یا عینک های خورشید گرفتگی قابل رویت است. براین اساس گرفتی که با آن روبه رو هستیم مربوط به چرخه ساروس 124 است که هر 18 سال و 11 روز یک بار رخ می دهد.

این گرفت در اروپا، شمال آفریقا، کل خاورمیانه و بخشی از هند اتفاق افتاده است، اما در مقابل آمریکای شمالی و جنوبی، نیمه راست روسیه، آسیای شرقی و استرالیا نمی توانند این خورشید گرفتگی را رصد نمایند.

خورشیدگرفتگی یا کسوف، هنگامی رخ می دهد که سایه ماه بر بخشی از زمین بیفتد و در نتیجه در قسمت هایی از کره زمین، قرص ماه قسمتی از قرص خورشید یا تمام آن را از دید ناظر زمینی بپوشاند.

ماه در خورشیدگرفتگی از بین خورشید و زمین عبور می نماید و این حرکت مانع رسیدن نور خورشید به زمین می گردد و هنگامی که ماه از مقابل خورشید می گذرد سایه ماه روی زمین می افتد و آسمان تاریک می گردد.

خورشیدگرفتگی به سه شکل کلی، جزئی و حلقوی رخ می دهد که در هر یک از این اشکال بخش هایی از خورشید به اصطلاح می گیرد. این خورشیدگرفتگی جزئی است و در تمام ایران رخ می دهد، اما با چشم غیرمسلح قابل رویت نیست. فرصتی برای رصد خورشیدگرفتگی که تا پنج سال آینده در ایران وجود نخواهد داشت.