فصل سرد روابط عربستان و پاکستان

به گزارش گفتمان برتر، خبرنگاران- مناسبات ریاض و اسلام آباد به خاطر مسائل مختلف تنش آلود شده است. برخی ناظران علت این تنش را مسائل مرتبط با کشمیر و روابط پاکستان با ترکیه و قطر می دانند، اما ممکن است دلایل دیگری هم پشت پرده تنش ها وجود داشته باشد.

فصل سرد روابط عربستان و پاکستان

به گزارش خبرنگاران، پنجم آگوست (15 مرداد) شاه محمود قریشی، وزیر امور خارجه پاکستان، از عدم تحرک سازمان همکاری اسلامی در حمایت از مردم کشمیر (بخش تحت کنترل هند) انتقاد کرد. همزمان، تلویحا از عربستان نیز گلایه کرد.

قریشی در یک برنامه تلویزیونی گفته بود که کشورش توقع دارد که سازمان همکاری اسلامی نشستی در سطح وزرای خارجه درباره کشمیر برگزار کند.

رئیس دستگاه دیپلماسی پاکستان در ادامه گفت: اگر نمی توانید این نشست را برگزار کنید، در آن حالت من مجبور خواهم شد که از نخست وزیر عمران خان درخواست کنم که خواستار برگزاری نشستی از کشور های اسلامی شود که آماده حمایت از ما در موضوع کشمیر و مردم مظلوم آن هستند.

وقتی از قریشی پرسیده شد که آیا پاکستان این نشست را بدون عربستان برگزار می کند، او گفت که اسلام آباد این نشست را با یا بدون عربستان دنبال خواهد کرد.

از آن زمان، تنش ها میان عربستان و پاکستان در سطح رسانه های تشدید شد. چرا که مقر سازمان همکاری اسلامی در عربستان است و این کشور نفوذ قابل توجهی در آن دارد. از این رو، عدم برگزاری نشست این سازمان درباره کشمیر به مثابه عدم حمایت عربستان از این نشست تلقی شد.

این موضوع برای پاکستان قابل قبول نبود. چرا که دولت هند به رهبری نارندرا مودی، همزمان با تشدید سرکوب مسلمانان کشمیر در منطقه تحت کنترل خود، اقدامات تحریک آمیزی علیه مسلمانان هند انجام داده بود. در همان روزی که قریشی خواستار نشست سازمان همکاری شده بود، نخست وزیر هند در میانه جمعیت هندو که شعار های مذهبی سر می دادند، فرآیند احداث یک معبد مناقشه برانگیز را در شهر آیودا آغاز کرد. محل احداث معبد، قبلا مسجد بود که در سال 1992 توسط تندرو های هندو تخریب شد. امری که به درگیری های مذهبی و کشته شدن عده زیادی مسلمان انجامید. مسلمانان هند به سیستم قضایی این کشور توسل جستند تا مسجد خود را بار دیگر احداث کنند، اما سال گذشته، یک دادگاه هندی، مجوز احداث معبد رام به جای مسجد را صادر کرد.

اما آنچه مسلمانان هند و نیز پاکستان را خشمگین کرد، رفتار دولت هند در مقابل مسلمانان است. احداث معبد مناقشه برانگیز رام، در سالگرد لغو خودمختاری منطقه کشمیر هند انجام شد. حضور نارندرا مودی در این معبد و انجام مراسم مذهبی هندو در آنجا در میانه شعار های مذهبی، بر تنش ها اضافه نمود.

در چنین شرایطی، پاکستان انتظار داشت که کشور های اسلامی از مواضع اش در برابر هند حمایت کنند. اما چنین حمایتی را دریافت نکرد. اسلام آباد، ریاض را متهم به ممانعت از حمایت سازمان همکاری اسلامی از پاکستان کرد.

تنش ها میان دو طرف بالا گرفت. در بحران مالی پاکستان در سال 2018، عربستان یک وام سه میلیارد دلاری به پاکستان داد و یک خط اعتباری نفتی نیز به ارزش 3.2 میلیارد دلار برای پاکستان گشود. در بحبوحه تنش های اخیر، عربستان خواستار بازپرداخت زودتر یک میلیارد دلار از وام خود شد و نیز خواستار بازپرداخت یک ملیارد دلار دیگر از وام خود شد. پاکستان مجبور شد یک میلیارد دلار از وام عربستان را بازپرداخت کند و به جای آن از چین وام بگیرد.

پاکستان در اقدامی برای کاهش تنش ها، قمر جاوید باجوا، فرمانده ارتش خود را به عربستان اعزام کرد. باجوا با خالد بن سلمان، معاون وزیر دفاع و پسر کوچکتر پادشاه عربستان، دیدار کرد. این دیدار به عنوان اقدامی برای کاهش تنش ها تلقی شد.

بعد از اظهارات قریشی، عمران خان گفت هیچ مسئله ای میان عربستان و پاکستان وجود ندارد و پاکستان دنبال تفرقه انداختن میان کشورهای اسلامی نیست.

با این حال، ظاهرا سفر باجوا نتوانست تنش ها میان دو طرف را پایان دهد. چرا که رسانه های نزدیک به عربستان بعد از این سفر هم از نزدیکی روزافزون پاکستان به ترکیه و قطر انتقاد می کنند و حتی این نزدیکی را تهدیدی برای اتحاد استراتژیک میان اسلام آباد و ریاض می دانند.

عربستان حامی مالی دیرینه پاکستان است و تا کنون میلیارد ها دلار به این کشور کمک کرده است. از دیدگاه برخی ناظران، این کمک ها با هدف تقویت همکاری با پاکستان به عنوان یک قدرت هسته ای اجرا شده است. در سال های اخیر، ادعا ها و نگرانی های زیادی درباره همکاری هسته ای عربستان و پاکستان مطرح شده و حتی برخی از احتمال فروش بمب هسته ای به عربستان ابراز نگرانی کرده اند.

فروش چنین بمبی امکان پذیر نیست و با مخالفت گسترده بین المللی روبرو خواهد شد. با این حال، همکاری هسته ای و انتقال فناوری می تواند به نوعی امکان پذیر باشد. هنوز معلوم نیست که تنش های اخیر پاکستان و عربستان به مسائل هسته ای هم مربوط می شوند یا نه. اما در هفته های گذشته، در غرب نگرانی هایی از برنامه هسته ای عربستان و تلاش آن برای تولید کیک زرد و غنی سازی اورانیوم مطرح شده است. آیا تنش بین پاکستان و عربستان با این نگرانی ها ارتباط دارد؟ به عبارت دیگر، آیا عربستان در توسعه برنامه هسته ای خود از پاکستان کمک خواسته، ولی پاکستان از ارائه کمک خودداری کرده است؟ پاسخ این پرسش ها هنوز معلوم نیست. با این حال، دلایلی که برای تنش های فعلی میان دو طرف مطرح شده - از قبیل نزدیکی پاکستان به قطر و ترکیه- چندان متقاعدکننده به نظر نمی رسند.

منبع: فرارو
انتشار: 21 مهر 1399 بروزرسانی: 21 مهر 1399 گردآورنده: gofteman-bartar.ir شناسه مطلب: 1107

به "فصل سرد روابط عربستان و پاکستان" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "فصل سرد روابط عربستان و پاکستان"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید