در قراردادهای ملکی، کد رهگیری چیست و چه کاربردی دارد؟
به گزارش گفتمان برتر، حتما تا به حال در زمان عقد قرارداد، عبارت کدرهگیری را شنیده اید. اگر هنوز نمی دانید که کد رهگیری چیست و چه کاربردهایی دارد، این مقاله را بخوانید. در این مطلب همه سوالاتتان در مورد کد رهگیری و کاربرد آن پاسخ داده خواهد شد. روزانه در کشور معاملات بسیاری در رابطه با خرید، فروش، رهن و اجاره املاک صورت می گیرد. آگاهی کامل از قوانین معاملات ملک از جمله مواردی است که هر فرد به خوبی باید با آشنا باشد تا در صورت مراجعه به مشاورین املاک حق و حقوق خود و قوانین مربوطه را بشناسند. یکی از این قوانین، که جهت شفاف سازی خرید و فروش املاک، بسیار حائز اهمیت است، ثبت کد رهگیری جهت انجام معاملات هر ملک است.
در این مقاله به بررسی شرایط و لزوم دریافت آن می پردازیم. سرفصل های این مطلب عبارت اند از:
- کد رهگیری چیست و چگونه آن را دریافت کنیم؟
- اهمیت دریافت کد رهگیری
- نکات مهم در جهت صحت تنظیم قرارداد
کد رهگیری چیست وچگونه آن را دریافت کنیم؟
طبق روال سنتی مشاورین املاک، مبایعه نامه به صورت دست نویس فی مابین طرفین معامله تنظیم می شد. متأسفانه این معاملات همیشه سرانجام خوب و خوشی نداشت و موارد زیادی از کلاه برداری ها هرروز اتفاق می افتاد. خوشبختانه در سال 1387 سامانه ثبت معاملات و املاک در کشور راه اندازی شد. پس از آن مشاورین املاک موظف به ثبت معاملات آنجا شده در این سامانه، جهت دریافت کد رهگیری هستند.
با راه اندازی این سامانه، انجام معامله به صورت سنتی و در برگه های دست نویس، فاقد اعتبار است. قراردادی معتبر شناخته می شود که توسط مشاور املاک، تمام اطلاعات ملک، اعم از کدپستی و آدرس کامل ملک و مشخصات کامل طرفین معامله در سامانه ثبت املاک کشور ثبت می شود. در صورت درست بودن معامله، یک کد یکتای سیزده رقمی برای آن قرارداد، توسط سامانه ایجاد می شود که به آن کد رهگیری ملک گفته می شود.
طبق مصوبه ای که توسط هیئت دولت بنا شده است، به منظور دسترسی دولت به گزارش ها، همچنین جلوگیری از کلاه برداری، کلیه مشاورین املاک باید دفتر کار خود را مجهز به سخت افزار و نرم افزارهای لازم جهت اخذ کد رهگیری برای معاملات خود کنند. این سیستم یکپارچه است و تمام مشاورین املاک کشور به صورت آنلاین می توانند اطلاعات را ثبت و همچنین شرایط ملکی را استعلام کنند.
در طی مراحل خرید و فروش یا رهن و اجاره، پس از آن که طرفین معامله به توافق رسیدند، مشخصات خریدار و فروشنده کدپستی ملک و آدرس کامل آن وارد سامانه می شود. در صورت صحت معامله، کد رهگیری صادر می شود و این کد به صورت پیامک برای خریدار و فروشنده ارسال می شود. در ادامه مشاور املاک متن قرارداد را در سه برگ پرینتی که دارای هولوگرام و کد QR است چاپ می کنند. طبق روال معاملات یک نسخه از قرارداد به فروشنده، یک نسخه به خریدار و یکی در دفتر مشاورین املاک بایگانی می شود. به این ترتیب در هر زمان افراد می توانند با مراجعه به سامانه، با واردکردن کد رهگیری و کد ملی از صحت قرارداد خود مطمئن شوند.
اهمیت دریافت کد رهگیری
با وجود تأکید قانونی برای انجام معاملات در بستر سامانه ثبت معاملات و املاک کشور، هنوز هم مشاوران املاکی وجود دارند که همان روش قدیمی را به مشتریانشان پیشنهاد می دهند. معمولاً این مشاورین مجوز فعالیت ندارند یا مجهز به امکانات ثبت الکترونیک نیستند و با آوردن بهانه های مختلف سعی در راضی کردن مشتری جهت نوشتن مبایعه نامه دستی را دارند. داشتن کد رهگیری ملک مزایای دارد که در صورت اطلاع، هیچ گاه بدون دریافت آن پای معامله نمی روید. ازجمله این مزایا عبارتند از:
جلوگیری از فسخ یک طرفه قرارداد توسط فروشنده در هنگام نوسانات بازار
در بعضی مواقع، از زمان ثبت قرارداد تا موعد انتقال سند مدت زمانی می گذرد. اگر در این مدت قیمت ملک بالا رود، ممکن است فروشنده شرط انتقال سند را به دریافت مبلغ بیشتر از قرارداد منوط کند و یا سعی در فسخ یک طرفه قرارداد را داشته باشد. در این صورت با ضررمالی زیادی روبرو خواهید شد. اما اگر قرارداد شما دارای کد رهگیری باشد این ملک در سامانه ثبت اسناد و املاک کشور به نام شما ثبت شده و فروشنده نمی تواند چنین طمعی بکند.
پیگیری راحت در مراجع قضایی
کد رهگیری موجود در برگه های قرارداد اجاره و فروش به راحتی در مراجع قضایی قابل پیگیری هستند. ادعای شما با انجام چند کلیک قابل بررسی است.
بالا رفتن حس اطمینان در معاملات
درگذشته در خبرها بارها شنیده می شد که فردی یک ملک را چندین بار فروخته و به این طریق از چندین نفر کلاه برداری کرده است. خوشبختانه در حال حاضر کلیه مشاورین املاک در سراسر کشور به سامانه متصل هستند و در لحظه اطلاعات خرید و فروش ملک در دسترس آن ها قرارداد.
اطمینان از تخلیه به موقع ملک
در بحث اجاره ملک، داشتن کد رهگیری ملک مورد معامله در دعاوی مالک و مستأجر بسیار راهگشاست. در صورت پایبند نبودن مستأجر به اجاره نامه وعدم تخلیه به موقع ملک، کد رهگیری به مالک این امکان را می دهد که خیلی سریع حکم تخلیه را بگیرد.
استعلام شرایط ملک از شهرداری
اگر برای خرید ملکی نگران شرایط آینده آن در نقشه شهری هستید، می توانید با داشت کد رهگیری ملک به شهرداری مراجعه کنید و از نبودن ملک در طرح های توسعه شهری، مثل فضای سبز و بزرگراه اطمینان حاصل کنید.
نکات مهم در جهت صحت تنظیم قرارداد
- در هنگام ثبت مبایعه نامه و اجاره نامه ثبت کدپستی ملک، مهم ترین بخش این قرارداد است. پس حتماً برای دریافت تأییدیه کدپستی به ادارات پست مراجعه کنید و به کدپستی پشت کارت ملی افراد و یا کدپستی موجود در قبوض خدماتی که توسط مالک ارائه می شود استناد نکنید. زیرا در صورت سهل انگاری کد رهگیری شما هم بی اعتبار خواهد بود.
- در بعضی موارد، مشاورین املاک با مطرح کردن اینکه اخذ کد رهگیری هزینه جانبی زیادی برای طرفین دارد، افراد را از دریافت آن منصرف می کنند؛ اما به این نکته توجه داشته باشید که دریافت کد برای مشاورین املاک هزینه قابل ملاحظه ای ندارد و نباید مبلغی مجزا از کمیسیون برای دریافت آن طلب کنند. پس جهت ثبت معاملات خود به مشاورین املاک مورد اعتماد و منصف مراجعه کنید.
- پس از دریافت قرارداد، حتماً به دقت مشخصات طرفین را چک کنید. همچنین باید در قسمت بالای هریک از نسخه های قرارداد، کد QR و برچسب هولوگرام، که جهت اصالت بخشیدن به این اسناد قرارگرفته است را مشاهده کنید.
- نکته آخر این که در هرزمان می توانید با مراجعه با سامانه ثبت اسناد و املاک کشور و واردکردن کدملی خود و کد رهگیری ملک از صحت قرارداد خود اطمینان حاصل کنید.
الزام مشاورین املاک به ثبت اطلاعات معاملات املاک در سامانه، از جمله موارد بسیار خوب جهت جلوگیری از تخلفات و کلاه برداری هاست. حتماً در طی اجرای این برنامه اشکالات یا خلأهای قانونی وجود دارد که باعث شده هنوز هم قراردادهای دست نویس در بین مردم ردوبدل شود. امید است با طرف شدن این مسائل و راحت شدن مراحل انجام کار، شاهد امنیت و ایجاد اعتماد بیشتر در بازار بزرگ معاملات کشور باشیم.
این مقاله چه قدر برای شما مفید بود؟
منبع: هومینگ