نوجوان ADHD کیست و در ذهن او چه می گذرد؟ - گفتمان برتر

ADHD در پسران نوجوان چگونه است؟

پسران نوجوان در مدرسه با موانعی روبرو هستند: آن ها اغلب در کلاس درس بیقرار و ناآرام اند و مهارت های کلامی شان عقب تر از دختران نوجوانی است که ADHD دارند (یا دخترانی که این اختلال را ندارند).

پسران نوجوان ADHD با اینکه بیشتر از دختران نوجوان ADHD به یاری های آکادمیک از جانب پدر و مادر و معلمین خود احتیاج دارند، اما خیلی کمتر این مسئله را می پذیرند، زیرا حس استقلال طلبی شان بیشتر است. پسران نوجوان ADHD انکار می نمایند که به یاری احتیاج دارند و در عوض شعارشان این است که: می خواهم همه اش را خودم انجام بدهم!.

در این مطلب توصیه هایی داریم که به شما اجازه می دهند بدون اینکه فرزند نوجوان ADHD تان را عصبانی و ناراحت کنید، به او یاری کنید، و در ضمنً اگر خودتان یک ADHD هستید، تکنیک هایی را یاد بگیرید که در کار و زندگی کمتر دچار مشکل شوید.

توانمندی هایش را پیدا کنید

به دنبال فعالیت هایی بگردید که پسر نوجوان شما در آن ها خوب عمل می کند و به آن ها علاقه مند است. به گفته روانشناسان و پزشکان، قدرتِ ورزش، هنر و موسیقی در برطرف مسائل دقت و تمرکز بچه های بیش فعال شگفت انگیز است. فعالیت مورد علاقه پسر نوجوان تان را بیابید تا در آن ها به پیروزیت هایی دست پیدا کند. با تشویق و تحسین دست آوردهایش، موانعی را که اجازه نمی دهند از شما یاری بخواهد برداشته خواهند شد.

اگر فرزند نوجوان شما خوب گیتار می زند می توانید به او بگویید: تو خیلی خوب گیتار می زنی و باید این هنرت را ادامه بدهی. فکر می کنی چطور می توانیم همین توانایی و قدرت تو را در چیز های دیگری مانند ریاضی یا علوم هم به کار ببریم؟.

الگو های خوب را شما برایش پیدا کنید

شاید پسر نوجوان ADHD شما به زبان نیاورد، اما خیلی از این بچه ها به شدت عقیده دارند که هرگز نمی توانند در این دنیای پُر از رقابت، پیروز شوند.

اگر فرزندتان را با افراد پیروزی که ADHD دارند آشنا کنید می توانید ترس او را به آرامش و امید تبدیل نمایید. برای پیدا کردن نمونه های پیروز ADHD احتیاجی نیست به درد سر بیفتید. می توانید از مشاورانی که در این زمینه فعال و آگاه هستند یاری بخواهید یا خودتان منابع را جستجو کنید.

در فرایند پیشرفت فرزندتان شکیبا باشید

پسر های نوجوان در مدرسه با حجم زیادی از مطالب و تکالیف روبرو هستند، اما خیلی از آن ها مهارت کافی برای برنامه ریزی درست جهت رسیدگی به دروس خود را ندارند. پسر های ADHD معمولا در مهارت های عملکردی و اجرایی از همسالان خود عقب تر و ضعیف ترند. یعنی نمی توانند برنامه ریزی نمایند، الویت بندی نمایند و کارهای شان را سروسامان بدهند.

فرهنگ غالب بر بیشتر جوامع به پسر ها القاء می کند که باید مستقل تر از دختر ها باشند، اما اگر دچار مسائلی در مهارت های عملکردی خود باشند، آمادگی کافی برای مستقل شدن نخواهند داشت؛ بنابراین به سختی می توانند به آن اندازه از استقلال که احتیاج دارند برسند.

کارشناسان توصیه می نمایند پدر و مادر ها باید شکیبا باشند. پسر های ADHD اغلب در سن 15 یا 16 سالگی کم کم آغاز می نمایند که تا حدودی به استقلال در کار های خود برسند. در این زمان آن ها عادت می نمایند که از پس امور خود بربیایند.

خیلی از پسربچه های ADHD در سال های دبیرستان به تکنیک های موثری دست پیدا می نمایند، مثلا یاد می گیرند که تکالیف خود را به دسته های کوچک تر و قابل اجراتر تقسیم نمایند. والدین باید به خاطر داشته باشند که لازم نیست فرزندشان در انتها دبیرستان در هر چیزی تبحر داشته باشد.

اجازه دهید خودش تصمیم بگیرد

شما به عنوان پدر و مادر باید به فرزند نوجوان خود اجازه بدهید داخل و خارج از مدرسه، خودش تصمیم های مربوط به خودش را بگیرد.

در سال های ابتدایی و هدایت، فعالیت های آموزشی برای بچه ها انتخاب شده و برنامه ریزی شده هستند و مدارس برای بچه ها تصمیم می گیرند. برای همین وقتی آن ها به دبیرستان می رسند شاید از جهت آکادمیک، خوب و مقبول باشند، اما مهارت های اجتماعی و فردی چندانی کسب ننموده اند.

والدین باید به بچه ها این فرصت را بدهند که مهارت تصمیم گیری خود را محک بزنند و گاهی بد تصمیم گیری نمایند، پیغامد آن را تجربه نموده و درس بگیرند. پسر های ADHD با اشتباه کردن، خیلی بیشتر از بقیه عبرت می گیرند.

چرا مغز ADHD ها، کار های کم اهمیت تر را انتخاب می کند؟

افراد بزرگسالی که ADHD دارند، در مواجهه با لیستی از کار های مهم و پیچیده ای که باید انجام بدهند، اغلب سراغ آیتم های ساده تر می فرایند، یعنی کار هایی که وقت آن ها را می گیرد، اما مفید و مهم نیست. این عادت ADHD ها که با تعلل ورزی و فردافکنی همراه است، با رویکرد های رفتار درمانی شناختی (CBT) که به افراد یاد می دهد چگونه کار ها را الویت بندی نمایند، تا حدود زیادی قابل درمان است.

تعلل ورزی و نقش آن در ADHD

به نظر می رسد افراد ADHD همواره سرشان شلوغ است، اما انگار هرگز پیشرفتی در هدف های مهم زندگی ندارند. این مشکل ریشه در تعلل ورزی مزمنی دارد که فرد می داند چه کاری باید انجام بدهد، اما آن کار را انجام نمی دهد یا نمی تواند انجام بدهد، بنابراین با کار های خوشایندتر، اما کم اهمیت تر خودش را سرگرم می کند.

مثلا یک فرد بزرگسال ADHD می داند که برای پرداخت یک قبض مالیاتی باید زودتر اقدام کند، چون فرصتی که دارد رو به انتها است، اما تعلل می کند و مشغول باغبانی می گردد که اصلا کار ضروری نیست! یا مثلا سراغ روزنامه ها می رود تا خبر ها را بخواند و آگاه بماند. شاید این کار خوبی باشد، اما از جهت شاخص الویت بندی ها، ارزشی ندارد.

افرادی که دچار اختلال بیش فعالی - کم توجهی هستند معمولا در انجام کار های روزمره خود با سختی هایی روبرو هستند و همه این ها زمینه را برای تعلل ورزی فراهم می کند.

واقعا چرا کار هایی که اهمیتی ندارند و یا حداقل، وقت شان الان نیست در نظر ADHD ها ناگهان جذاب می شوند و مهم و ضروری جلوه می نمایند؟ و آیا می توان یک ذهن ADHD را آموزش داد که از این وقت تلف کردن ها و تعلل ها رها گردد؟ بله، رفتار درمانی شناختی یا همان CBT می تواند یاری زیادی در این زمینه بکند.

استفاده از CBT برای ریشه یابی تعلل ورزی

رفتار درمانی شناختی که نوعی تعلیم مغز است، می تواند به افراد ADHD یاری کند علائم خود را کاهش داده و سطح عملکرد خود را بالا ببرند.

هدف CBT به عنوان درمانی برای ADHD تا حدودی مبتنی بر تغییر دریافت منفی است که ADHD ها معمولا نسبت به خودشان دارند و نتیجه زندگی با ADHD در میان دنیایی از آدم های عادی است.

رفتار درمانی شناختی به فرد تکنیک های غلبه بر هیجانات منفی و ابزار کنترل این هیجانات را ارائه می دهد و الگو های رفتاری را که در این تکنیک ها اختلال ایجاد می نمایند، تجزیه و تحلیل می کند.

تعلل ورزی در درون مغز ADHD

تفاوت اصلی میان کار های جزئی و کم اهمیت که ADHD ها آن ها را انتخاب می نمایند و کار های مهم تر که آن ها را به تاخیر می اندازند چیست؟

جنبه فیزیکی:

اغلب، کاری که الویت کمتری دارد، فیزیکی بوده و نسبت به کاری که مهم تر است کمتر جنبه ادراکی دارد. در مثالی که در بالا زدیم، پرداختن به کار های باغبانی از نظر درک و فهم نسبت به آماده کردن قبض های مالیاتی، خیلی کمتر چالش برانگیز است و ذهن را کمتر درگیر می کند. این یکی از علت هایی است که چرا بیشتر ADHD ها در مواجهه با کار های نوشتنی انتخاب می نمایند که به جای اینکه بنویسند، بخوانند.

الگو های آشناتر:

افراد ADHD نسبت به کار هایی که دستورالعمل آشناتری دارند تمایل بیشتری دارند تا کار هایی که قبلا انجام شان نداده اند و ذهن شان را به این طریق به چالش می کشاند. مثلا راه انداختن ماشین لباسشویی که می تواند به صورت اتوماتیک انجام گردد خیلی ساده تر است تا نوشتن یک صفحه تحقیق تاریخی!

چارچوب زمانی:

کار هایی که ADHD ها انتخاب می نمایند انجام شان دهند معمولا چارچوب زمانی معین تر و قابل پیش بینی تری دارند و در خصوص اینکه چقدر وقت می برند، تردید کمی وجود دارد. مثلا پاک کردن ایمیل های اسپم شاید فقط 10 دقیقه زمان ببرد، اما در خصوص آماده کردن خلاصه تحقیق نمی توان همین را گفت.

فرایند کار:

کار های جزئی تری که ADHD ها انتخاب شان می نمایند اغلب معین هستند که چطور آغاز می شوند، اواسط کار چگونه است و چگونه باید آن را تمام کرد.

مثلا باغبانی با چیدن علف های هرز آغاز می گردد، زیرورو کردن خاک و احتمالا کاشتن و آبیاری کار هایی هستند که به ترتیب انجام می شوند. اما کاری مانند مطالعه برای امتحان فاینال، ممکن است الگوی معینی نداشته باشد و مجبور شوید جزوه ها و مطالب را زیرورو کنید، به دنبال جواب بگردید، دوباره بخوانید و .... در ضمنً معلوم نیست چقدر ضروری است وقت صرف این کار کنید.

اگر خودتان یک ADHD هستید و از تعلل ورزی های تان خسته شده اید

اگر شما خودتان یک ADHD هستید و می دانید که چقدر بیشتر از دیگران تعلل می کنید پس تجربه نموده اید که این رفتار و عادت چقدر در روابط شخصی تان و یا در محل کارتان مشکل ایجاد می کند.

وقتی نمی توانید کاری را به موقع انجام بدهید، دیگران آن را نشانه ای از بی احترامی، تنبلی و ناکارآمد بودن تلقی می نمایند. همانطور که گفتیم تعلل ورزی های ADHD ها در واقع یک زمینه ذهنی است و برای همین تکنیک های رفتاری شناختی می توانند به ترک این عادت یاری نمایند.

اول یک کار جالب انجام دهید

خیلی از افرادی که اختلال بیش فعالی - کم توجهی دارند، اگر ابتدا یک کار دوست داشتنی و جالب انجام بدهند، زمینه ای فراهم می نمایند تا حس و حال انجام کار های کمتر جالب را برای خود فراهم نمایند. هر فعالیت انگیزه بخشی که از آن لذت می برید می تواند این فایده را برای تان داشته باشد.

شاید یک دست شطرنج در کامپیوترتان یا رقصیدن با موزیک دلخواه تان و یا یک دوش آب گرم شما را برای انجام کاری که آن را سخت می پندارید آماده کند. البته نباید فراموش کنید که از قبل یک مدت زمان محدود برای انجام این کار مفرح در نظر بگیرید. مثلا تایمر موبایل تان را روی 20 دقیقه تنظیم کنید.

محیط کاری خوبی برای خود فراهم کنید

افرادی که ADHD دارند اغلب در محیط های غیرمعمول تر، خلاق ترند! مثلا شاید به جای اینکه گوش بند بگذارید تا در سکوت کارتان را انجام دهید، متوجه شوید که با گوش دادن به موسیقی با صدای بلند، بهتر می توانید به کارتان برسید.

یا مثلا اگر می دانید که تحت فشار بهتر کار می کنید، می توانید برای خود یک ضرب الاجل معین کنید تا طی مدت معینی پروژه تان را به انتها برسانید. در ضمنً اگر داروی ADHD مصرف می کنید، بهتر است جوری برنامه تان را تنظیم کنید که کار های سخت تر را زمان هایی انجام دهید که علائم تان کاملا خاموش هستند.

خودتان را سرزنش نکنید

چیز هایی که ما به خودمان در خصوص انجام کاری می گوییم و پیش خودمان زمزمه می کنیم، تاثیر بزرگی بر نحوه انجام آن کار دارد. از تبادل نظر های منفی با خودتان خودداری کنید و پیغام ها مثبت و واقع گرایانه برای خودتان بفرستید.

به جای اینکه بگویید: من هرگز نمی توانم این کار را انجام بدهم، دیگر خیلی دیر شده است بگویید: شاید نتوانم این کار را امروز تمام کنم، اما می توانم در عرض 30 دقیقه، دو قدم اول این کار را بردارم. پیغامی که شما برای انجام کاری به خودتان ارسال می کنید می تواند بازدارنده ای قدرتمند در برابر تعلل های آینده تان باشد.

فقط انجامش دهید

فقط آغاز کنید، حتی اگر خوب آغاز نگردد. این طور بهتر می توانید ادامه اش دهید و اصلاحش کنید. این بار که از انجام کاری خودداری کردید، اولین قدم تان را هر طوری که شده بردارید.

یکی یکی قدم بردارید

کار های بزرگ را به چند قسمت تقسیم کنید. قدم های کوچک تر برای آغاز راحت ترند و ترس کمتری ایجاد می نمایند. هر بار روی یک قدم متمرکز شوید و همزمان چند هدف یا مرحله را دنبال نکنید. هر وقت مرحله ای انجام شد، سراغ مرحله بعدی بروید. مطمئن باشید قبل از اینکه خودتان متوجه شوید، کار ها را انجام داده اید.

منبع: additudemag

منبع: برترین ها